Bodem

De rol van RUD Zeeland

Door de overheid is er wet- en regelgeving gemaakt om bodemvervuiling tegen te gaan. RUD Zeeland ziet er namens de Zeeuwse gemeenten en provincie op toe dat de wet- en regelgeving wordt nageleefd door bedrijven en overheden. Als er bijvoorbeeld meer dan 50 m3 grond toegepast gaat worden (om een weg aan te leggen, dijk te verzwaren of kavel te verhogen), geldt het Besluit bodemkwaliteit (Bbk). Het Bbk geeft regels voor de toepassing van grond en baggerspecie. Hiermee wordt gewaarborgd dat de kwaliteit van de ontvangende bodem, het grondwater en het oppervlaktewater voldoende wordt beschermd.

Voor veel zaken is een melding of vergunningaanvraag nodig. Wie grond wil afgraven, baggeren of andere ontgravingen wil uitvoeren, heeft bijvoorbeeld een vergunning nodig van de provincie. Wie schone of vervuilde grond tijdelijk wil opslaan, moet daar ook een melding van maken.

RUD Zeeland houdt zich ook bezig met

  • Bodemsanering
  • Bodemenergiesystemen,
  • Grondwateronttrekkingen

Bodeminformatie

Bodeminformatie binnen de provincie Zeeland kunt u opvragen via de rapportagemodule van Nazca.

Daarmee kan bodeminformatie van een locatie worden opgevraagd. Dit kan door op de kaart de locatie op te zoeken. Door inzoomen of door zoeken op adres/perceel. Hierna kan de locatie ingetekend worden en een rapportage worden gegenereerd. Rapporten en beschikkingen die digitaal beschikbaar zijn, worden daarin vermeld met een link.

Indien in het verkregen rapport geen link naar de bodemonderzoeken zijn opgenomen, dan kunt u die opvragen bij de gegevensbeheerder (gemeente of provincie). De gegevensbeheerder is per adres aangegeven. Als de provincie als gegevensbeheerder staat genoemd dan kunt u bij ons de rapporten opvragen door een mail te sturen naar: post@rud-zeeland.nl.

U kunt voor een overzicht van de ingevoerde locaties in onze bodemdatabase ook kijken op bodemloket.nl. De digitale rapporten zijn hier niet te vinden.

 

Bodemsanering

Bij het veranderen van een terrein, bijvoorbeeld bij het bouwen van een nieuw pand, is bodemonderzoek vaak verplicht. Dit is een onderdeel van de vergunningaanvraag. De aanvraag wordt beoordeeld en er wordt bekeken of deze voldoet aan de gestelde wet- en regelgeving. En of de grond gesaneerd moet worden omdat deze vervuild is.

Soms komt uit het onderzoek dat de bodem gesaneerd moet worden. Hier is toestemming voor nodig. RUD Zeeland houdt toezicht op de sanering en kijkt of de uitvoering goed verloopt. Informatie over het melden van bodemsaneringen kunt u vinden via de pagina voor ondernemers.

U kunt in aanmerking komen voor een subsidie voor de sanering van de verontreinigde bodem van uw bedrijventerrein als het terrein voor 1 januari 2008 voor deze subsidieregeling (bedrijvenregeling) is aangemeld. U kunt de subsidie aanvragen bij Bodembeheer Nederland. Er gelden voorwaarden, zo moet de verontreiniging (in ieder geval voor een deel) veroorzaakt zijn vóór 1 januari 1975.

Regelgeving

Wet bodembescherming

Besluit financiële bepalingen bodemsanering

Regeling financiële bepalingen bodemsanering 2005

Bodemenergiesystemen

Met bodemenergie kunnen onder meer gebouwen, woningen, kassen en fabrieken op een duurzame manier worden verwarmd en gekoeld. Er is onderscheid tussen systemen waarbij warmte en/of kou in de ondiepe ondergrond wordt gebruikt. In de ondiepe ondergrond is grondwater de energiebron. Er zijn twee soorten bodemenergiesystemen: open en gesloten energiesystemen.

Een gesloten bodemenergiesysteem is een installatie waarmee door gesloten leidingen vloeistof door de bodem wordt geleid om aan de bodem warmte of kou te onttrekken. De gemeenten zijn het bevoegde gezag voor het afhandelen van meldingen voor de realisatie voor dit type energiesystemen. RUD Zeeland beoordeelt en behandelt deze meldingen vanaf januari  2024 voor alle gemeenten in Zeeland en houdt hier toezicht op.

Open bodemenergiesystemen of Warmte- koudeopslag (Wko) is een bodemenergiesysteem dat gebruik maakt van de warmte of koude die van nature aanwezig is in de bodem en het grondwater. Bij deze bodemenergiesystemen worden onttrekkings- en infiltratiebronnen gemaakt. Het grondwater wordt eerst uit de bron omhoog gepompt. Vervolgens wordt het na gebruik voor verwarming en/of verkoeling weer in de bodem teruggebracht.

Voor deze systemen is een vergunning nodig op basis van de Waterwet. De provincie is het bevoegde gezag. RUD Zeeland verleent namens de provincie deze vergunningen en houdt hier toezicht op.

Grondwateronttrekkingen

RUD Zeeland behandelt, namens de provincie Zeeland, ook vergunningaanvragen voor het onttrekken van grondwater. Dat betekent dat de aanvraag voor deze vergunning bij RUD Zeeland moet worden ingediend. In de Waterwet staat waarvoor een vergunning vereist is. Een watervergunning is nodig voor:

  • openbare drinkwatervoorziening
  • open bodemenergiesystemen (warmte-koudeopslag)
  • grote industriële onttrekkingen (meer dan 150.000 m3/jaar) Voor een onttrekking van meer dan 20.000 m3 grondwater per jaar moet u grondwaterheffing betalen. De provincie int de heffing.

Ontgrondingen

Wie in Zeeland grond wil afgraven, baggeren of andere ontgravingen wil uitvoeren, heeft een vergunning nodig van provincie Zeeland. Dat staat in de Ontgrondingenwet. Bij de invoering van die wet is bepaald dat onder ontgronding valt: iedere activiteit die een (al dan niet tijdelijke) verlaging van het maaiveld tot gevolg heeft. Nadere info kunt u krijgen via onderstaande knop:

Aanvraag ontgrondingsvergunning

Watervergunning

De aanvraag voor een watervergunning kunt u indienen via het Omgevingsloket. Uw aanvraag komt rechtstreeks bij de juiste instantie terecht. Voor overige grondwateronttrekkingen is het waterschap het bevoegde gezag voor vergunningverlening, toezicht en handhaving. Meer informatie hierover vindt u op de website van het Waterschap Scheldestromen.

De ingediende meldingen en verleende vergunningen worden ondergebracht in het Landelijke grondwater register (LGR). Vanaf 2012 zijn die tevens in kaart gebracht via de geografische systemen (Geoweb) van het waterschap en de provincie. Via www.wkotool.nl van de Rijksdienst voor ondernemend Nederland is een overzicht te zien van grondwateronttrekkingen en -infiltraties binnen Zeeland waarvoor een vergunning is verleend of melding is ingediend.

Spoedlocaties bodem

Zeeland kende begin jaren ’90 24.000 locaties waarbij met de mogelijkheid rekening gehouden moest worden dat de bodem verontreinigd was. Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw hebben particulieren, bedrijven en de verschillende overheden veel van die locaties onderzocht en zo nodig en waar mogelijk is de geconstateerde bodemverontreiniging gesaneerd. De meest ernstige verontreinigingen zijn daardoor inmiddels gesaneerd.

In 2009 is door het rijk, IPO, VNG en UvW het Convenant ‘Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties’ opgesteld. Een van de punten in dit zogenaamde Bodemconvenant is de afspraak om een splitsing te maken in de resterende verontreinigde bodemlocaties. De provincie is als het bevoegd gezag Wet bodembescherming verantwoordelijk voor de aanpak
van de resterende zogenaamde spoedlocaties. Een verontreinigde bodemlocatie wordt spoedlocatie genoemd wanneer er bij het huidige gebruik onaanvaardbare risico’s voor de mens of het milieu aanwezig zijn. Er moeten dan maatregelen genomen worden om deze risico’s weg te nemen.

De spoedlocatielijst is vanaf 2011 jaarlijks door GS vastgesteld waarin de stand van zaken is, geüpdatet. De peildatum is 1 oktober 2023.

Spoedlocatielijst 2023

 

Omgevingswet

Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. Hierin staan alle wetten en regels voor de fysieke leefomgeving: ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water.

De regels die gelden in gemeenten, provincies en waterschappen zijn vanaf nu overzichtelijk op één plek in te zien: het Omgevingsloket . Niet alleen de regels veranderen, ook de werkwijze binnen het omgevingsdomein wijzigt en de procedures die doorlopen worden. Hieronder leest u wat de Omgevingswet betekent voor het thema bodem.

Onder de Omgevingswet worden graven, saneren en toepassen van grond gezien als milieubelastende activiteiten. Het begrip ‘inrichting’ uit de Wet milieubeheer wordt losgelaten en vervangen door een regulering per milieubelastende activiteit. De rijksregels kunt u terugvinden in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). De kwaliteitseisen onder de Omgevingswet zijn opgenomen in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).

Omgevingsloket
Voor het aanvragen van vergunningen en doen van meldingen kunt u terecht op het Omgevingsloket. Ook de regels die gelden in gemeenten, provincies en waterschappen zijn hier overzichtelijk in te zien. Het omgevingsloket is de plek waar u activiteiten zoals graven en saneren kunt melden en informatie kunt verstrekken. Aanbevolen wordt hierbij eerst de vergunningcheck te doorlopen en daarna de aanvraag te starten.

Wat betekent de Omgevingswet voor u?

Graven
Bij de activiteit graven kunt u te maken hebben met een meldings- of informatieplicht. Als u meer dan 25 m³ gaat graven moet u dit altijd melden, ongeacht de kwaliteit van de bodem. Zie onderstaande links voor meer informatie:
Bodem in algemene rijksregels voor milieubelastende activiteiten| Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl) 
Stroomschema graven in de bodem | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

Saneren
Voor de activiteit saneren van de bodem geldt zowel een meldplicht als een informatieplicht. Let op! In bepaalde gevallen, blijven de oude regels gelden en valt dit onder overgangsrecht.
Een grondwatersanering valt voortaan onder provinciale regels. Echter kunnen zowel de provincie, de gemeente als het waterschap regels stellen voor een grondwatersanering of het lozen van het afvalwater.

Grond en baggerspecie
Het toepassen van grond of baggerspecie moet u (op enkele uitzonderingen na) altijd melden en hiervoor geldt ook een informatieplicht.

Overzicht regelgeving
Voor een overzicht van de nieuwe regelgeving kunt u terecht op onderstaande websites:
Bodem in de Omgevingswet – dit verandert er | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)
Omgevingswet en bodem | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

MilieuKlachtenCentrale

Het kan zijn dat u verdachte zaken signaleert. U ziet bijvoorbeeld dat iemand de bodem aan het vervuilen is. In zo’n geval vragen we u dit online door te geven via het milieumeldpunt. Of bij spoed per telefoon via de milieuklachtenlijn: 0118 – 412323.

Wat doet RUD Zeeland met?

Water
Natuur
Industrie
Agrarisch
preloader logo
Wij zetten ons elke dag in voor
een schoon en veilig Zeeland